Oogst, Bouw, Leef, Groei
#natuurinclusief
#gebiedsontwikkeling
#innovatie
Ontwerpprijsvraag Biobased en Natuurinclusief bouwen Oirschot
‘Oogst, Bouw, Leef, Groei’: een plan gedreven door het besef dat het landschap van de ‘gemeynte’ is, en dat we het alleen mogen gebruiken op een manier dat we het niet uitputten of eenzijdig claimen. Een plek waar de bezitsrelatie verandert en we zuinig en zorgzamer zijn voor onze omgeving. We beseffen ons dat alles ergens vandaan komt.
De prijsvraag in Oirschot is de eerste prijsvraag binnen het programma ‘Een nieuwe bouwcultuur’, waarmee het College van Rijksadviseurs biobased en natuurinclusief bouwen wil stimuleren.
De cyclus in het leren
Het raamwerk voor deze nieuwe woonomgeving wordt gevormd door de kennis van het landschap en de (cultuur)historie van Oirschot (1). Door biobased bouwen en natuurinclusies bouwen (2) niet alleen als ‘saus’ in te zetten, maar juist als iets wat daadwerkelijk zijn oorsprong vindt op deze plek, wordt het voelbaar en beleefbaar. Zo groeit het bewustzijn en de gezondheid van de mens (3), waarmee in potentie een nieuwe (bouw)cultuur ontstaat.
Niveau 1 Regio: een landschap in verandering
De zorg voor bodem en water staan centraal in de transitie naar een landschap dat samenwerkt met de natuur. Kringlooplandbouw en ecosysteemdiensten zorgen voor een gezonde bodem en hoge ecologische waarden en een nieuw verdienmodel. Biobased bouwgewassen als hennep en vlas worden toegevoegd aan de gewasrotatie en krijgen zo een zichtbare rol in het opschalen van het biobased bouwsysteem.
Niveau 2: Gemeynt: een gedeeld landschap
Het landschap, bodem en water zijn sturend in het ontwerp en de gebiedsontwikkeling in De Kemper. Wij zien het plangebied als een Moderne Gemeynt; gemeenschappelijke gronden die sociaal, organisatorisch, ecologisch en economisch verankerd zijn in de lokale gemeenschap. Vanuit de ontwikkellocatie worden door een fijnmazig (paden)netwerk de producenten, woningbouwlocaties en andere plekken die belang hebben bij biobased industrie met elkaar verbonden.
Niveau 3 Buurtschap: een rijke bouwcultuur
Het kleinschalige cultuurlandschap wordt beheerd vanuit de Moderne Gemeynt. Dit zorgt voor een verkaveling die niet is geent op een individualistisch systeem, maar op langdurige samenwerking en samenleven. Door als uitgangspunt te nemen om ‘tevreden te zijn’, en zo min mogelijk te gebruiken en te verstoren ontstaan compacte clusters in het landschappelijke raamwerk, Buurtschappen genaamd. Deze ensembles - De Abdij, De Hoeves en Bloemendal - komen voort uit het begrip van bodem, water en natuur, de netwerken en de cultuurhistorie en zijn grenzeloos verbonden met de natuurlijke omgeving. Zo blijft De Kemmer een landschap met daarin woningen in plaats van andersom.
Niveau 4 Woning: minder is meer, wees tevreden
Onze architectuur is non-extractief: behouden in verbruik, bewust van herkomst en toekomst. We integreren materiaalgebruik, arbeid, productie, lokale economie en de transitie van het landschap tot 1 hecht systeem. Biobased bouwen met CLT en natuurlijk isolatiemateriaal laat modulair en handgemaakt optimaal samenkomen, met haalbare, schaalbare, betaalbare en natuurinclusieve resultaten. Inclusieve woonclusters ontstaan door een mix van leeftijden, huishoudenssamenstellingen en bouwkosten.
project data
locatie de Kemmer-Eindhovensedijk in Oirschot
type gebiedsontwikkeling: gebiedsconcept, strategie
opdrachtgever prijsvraag College van Rijksadviseurs
wanneer 2022
team Van Tuijn stedenbouw, FAAM Architects, Le Far West, Werkstatt, Sweco, WUR, Cocosmos en Bouwkunst Architecten