NRE-TERREIN
ontwerp openbare ruimte
Het NRE-terrein is voor de meeste Eindhovenaren bekend als gesloten gebied, slechts van buitenaf te zien. Na het vertrek van Endinet wordt het voormalige terrein van de Nutsbedrijven ontwikkeld tot een nieuw stukje Eindhoven, gelegen in het hart van de stad. De bedoeling is dat het gebied verandert van een industrieterrein in een kleinschalige, levendige en creatieve stadsbuurt waar wordt gewoond en gewerkt. Enkel eindgebruikers en belanghebbenden doen mee in het co-creatieve proces. Er is geen vooropgezet masterplan. Het gebied wordt samen met de nieuwe bewoners en bedrijven coöperatief vormgegeven.
In het stedelijk weefsel heeft het NRE-terrein onmiskenbaar een eigen karakter. Gelegen op een prominente plek aan de rand van de binnenstad en aan de kop van het Eindhovensch Kanaal. Met behulp van een tweetal wandelroutes worden het terrein, maar ook het stadsdeel Tongelre, beter op de binnenstad aangesloten.
De bijzondere aantrekkingskracht van het NRE-terrein wordt gemaakt door een aan aantal specifieke (ruimtelijke) kenmerken. Kenmerken die de afgelopen 100 jaar gevormd zijn. De belangrijkste zijn de basis voor het inrichtingsplan openbare ruimte: werkende weefsel, werkvloer met actieve plint, functioneel en industrieel, NRE-groen, taferelen, beleefbare karakteristiek.
Middels verschillende ontwerpclusters worden individuele verlangens en publieke agenda’s geïnventariseerd. Op behaalde resultaten wordt gereflecteerd en tussen buren wordt afgestemd.
Het terrein kent al honderd jaar een on-Eindhovens weefsel van ruimtes van verschillende maat, schaal en vorm. Smalle steegjes worden opgevolgd door open plekken. Het daagt de bezoeker uit om het terrein te ontdekken.Het perspectief van de voetganger, als primaire gebruiker en ontdekker van het werkend weefsel, geldt als het uitgangspunt bij het ontwerp. Aan de hand van een aantal fictieve wandelingen groeit het ruimtelijk ontwerp voor het terrein.
Frame voor frame, op ooghoogte, tekenen zich perspectieven af. Het gevoel van de ruimte moet goed zijn door juiste verhoudingen en afbakening van ruimte, middels zichtlijnen en oriëntatiepunten en door de inzet of het ontbreken van sturende inrichtingselementen.
De huidige werkvloer is de solide basis voor het terrein. Een continu en (semi-) openbaar maaiveld ondersteund de samenhang en de leesbaarheid van het NRE-terrein als geheel en belichaamt het onverwisselbare karakter ten opzichte van de omgeving. De inrichting is sober en zakelijk, zonder straten en secundaire erfafscheidingen. Hoewel voertuig-toegankelijk is de voetganger de primaire gebruiker. De werkvloer is een goede basis qua gebruik en uitstraling.
Alleen waar nodig worden onderdelen toegevoegd om het gebruik en de leesbaarheid van de werkvloer te ondersteunen. Vergelijkbaar met de aanpak van het oorspronkelijke gasfabrieksterrein. De onderdelen begeleiden de overgang tussen prive en openbaar, elk op eigen een manier.
Hoewel de werkvloer robuust en verhard is, heeft het NRE-terrein een groene uitstraling. Door robuuste boomstructuren naast de Gasfa- briek en Treurenburgstraat, de openbare plekken met strategisch geplaatste bomen en individueel aangelegd groen.
Op de werkvloer en in de plint van de gebouwen zijn het de bewoners en gebruikers die het terrein een ziel geven. Het groen aan de gevel, de taferelen, de publieke kunst, de events; bedacht, gemaakt en onderhouden door bewoners.
De bijzondere morfologie van het NRE-terrein en inrichting van de openbare ruimte middels een werkvloer vraagt om een goede orga- nisatie van ruimtes met bovengemiddelde aandacht voor de overgangen tussen privaat en openbaar.
Bestaande kleuren, texturen en materialen zijn uitgangspunten voor het ontwerp. De rauwe werkvloer in combinatie met de warme baksteen van de panden. Bestaande materialen worden in hoge mate hergebruikt.
project data
locatie Gasfabriek, Eindhoven
type ontwerp openbare ruimte
opdrachtgever gemeente Eindhoven
team Tom van Tuijn, Edith Kolkman
wanneer 2015-2017
grootte 2,2 ha
fotografie Marie Louise Nijsing